پنجاه‌وچهارمین روز خیزش سراسری ایرانیان علیه حکومت، چهلمین روز کشتار خونین مردم بی‌دفاع در زاهدان است. در آن جمعه خونین (۸ مهر ۱۴۰۱)، نمازگزاران زاهدانی که در اعتراض به تجاوز فرمانده پلیس چابهار به دختری نوجوان، تجمع کرده بود، هدف تیراندازی ماموران سرکوبگر قرار گرفتند و حالا ۴۰ روز از آن واقعه دردناک می‌گذرد.
به گفته منابع محلی، در آن روز، نیروهای یگان ویژه از داخل کلانتری و ماموران لباس شخصی از بالای ساختمان‌های اطراف مصلی به سمت مردم تیراندازی کردند. با این حال شورای تامین سیستان و بلوچستان با صدور بیانیه‌ای، این واقعه را به «محرکان، اغتشاشگران و مهاجمان به کلانتری» نسبت داد و سپاه پاسداران نیز گروه جیش‌العدل را مسئول حمله به نمازگزاران معرفی کرد؛ اما گروه جیش‌العدل این ادعا را تکذیب کرد و مولوی عبدالحمید، امام‌جمعه اهل سنت زاهدان، هم به‌صراحت گفت که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مسئول کشته شدن مردم است.
بنا بر اعلام سازمان‌های حقوق بشری، در جمعه خونین زاهدان، دست‌کم ۹۰ تن، از جمله ۱۳ کودک، کشته شدند که در میان آنان، کودک دوساله‌ای با نام‌‌‌‌خانوادگی میرشکار هم وجود داشت.
شورای تامین استان سیستان و بلوچستان اندکی پس از آن واقعه و با هدف خاموش کردن اعتراض‌های مردمی، فرمانده انتظامی زاهدان و رئیس کلانتری ۱۶ را که به تجاوز به دختر نوجوان متهم است، برکنار کرد؛ اما کشته شدن ده‌ها انسان بی‌دفاع در کمتر از چند ساعت مسئله‌ای نبود که به‌راحتی فراموش شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
کشتار مردم زاهدان موجی از واکنش‌های گسترده داخلی و خارجی در پی داشت و سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای، تاکید کرد که کشتار «جمعه خونین زاهدان»، مرگبارترین روز ثبت‌شده از زمان آغاز اعتراض‌های سراسری ایران است و برای آن «برنامه‌ریزی» شده بود.
شمار زیادی از مردم شهر خاش واقع در استان سیستان و بلوچستان هم روز جمعه، ۱۳ آبان، هم‌زمان با چهل‌ونهمین روز خیزش سراسری ایرانیان علیه حکومت، در اعتراض به کشتار مردم زاهدان مقابل فرمانداری این شهر تجمع کردند، اما نیروهای حکومت بار دیگر به سوی آنان شلیک کردند. پس از آن، کمپین فعالان بلوچ اعلام کرد که در کشتار شهر خاش، ده‌ها تن کشته، زخمی و بازداشت شده‌اند. گزارش‌های کمپین فعالان بلوچ و خبرگزاری حال‌وش حاکی از آن است که تعدادی از بازداشتی‌ها کودک‌اند و با وجود گذشت روزها، از سرنوشت و محل نگهداری آنان خبری در دست نیست.
معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس، روز یکشنبه، ۱۵ آبان، به کشتار مردم بلوچ به‌شدت اعتراض کرد اما میکروفنش قطع شد و سپس عبدالرضا مصری که در نبود محمدباقر قالیباف اداره جلسه را به عهده داشت، خطاب به او گفت: «وقتی نیروی انتظامی هدف حمله مسلحانه قرار می‌گیرد، می‌خواهید برای آن‌ها شیرینی پخش کنیم؟»
اکنون در چهلمین روز کشتار خونین زاهدان، ساکنان بسیاری از شهرهای دیگر ایران قصد دارند برای ابراز همبستگی با مردم زاهدان و خانواده کشته‌شدگان، به خیابان‌ها بیایند. جوانان محلات تهران در بیانیه‌ای از مردم دعوت کرده‌اند از ساعت ۵ عصر چهارشنبه، ۱۸ آبان، در خیابان‌ها و محلات تجمع کنند. اکنون سنندج و سقز، زادگاه مهسا امینی، در همبستگی با مردم بلوچ در اعتصاب به سر می‌برند و بازاریان و کسبه زاهدان نیز از روز سه‌شنبه اعتصاب سراسری را آغاز کرده‌اند.
نهادهای امنیتی از وقوع اعتراض گسترده‌ای دیگر در شرق ایران نگران‌اند و شاید به همین دلیل است که فرمانده کل نیروی انتظامی در آستانه چهلم کشته‌شدگان زاهدان، فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان را تغییر داده است. حسین اشتری، فرمانده کل نیروی انتظامی، صبح چهارشنبه محمد قنبری، رئیس پیشین پلیس آگاهی، را به سمت فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان منصوب کرد.
قنبری سال ۱۳۹۹ رئیس پلیس آگاهی شد اما قبل از آن فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان بود و این دومین بار است که به این سمت منصوب می‌شود؛ احتمالا به این دلیل که در سرکوب مردم معترض می‌تواند کارکرد بهتری برای حکومت داشته باشد. قنبری متولد ۱۳۴۵ و زاده اسلام‌آباد غرب در استان کرمانشاه است و مدیریت راهبردی خوانده است. او به سرباز ولایت بودن افتخار می‌کند و برجام را بی‌فایده و تحریم‌ها را بی‌اثر می‌داند. قنبری سال ۱۳۹۷ در مقام فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان، در مصاحبه با روزنامه محلی طلوع زاهدان، ادعا کرد که سیستان و بلوچستان یکی از امن‌ترین استان‌های ایران است.
در حالی که نهادهای امنیتی با تغییر فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان قصد دارند فضای امنیتی و سرکوب مردم را تشدید کنند، اعتراض‌ها همچنان ادامه دارند. مولوی عبدالحمید در سخنان اخیرش، بار دیگر به سیاست‌های جمهوری اسلامی تاخت و خواستار برخورد با عوامل کشتار مردم شد. او پیش‌تر نیز از مقام‌های حکومت خواسته بود که اگر انتقادها را قبول ندارند، «رفراندوم عاجل» برگزار کنند.
بر مبنای اعلام سازمان حقوق بشر ایران، از زمان شروع خیزش سراسری ایرانیان تاکنون، دست‌کم ۱۱۸ تن در استان سیستان و بلوچستان کشته شده‌اند.
